Mỗi chúng ta sinh ra đều giống nhau. Bạn cũng như tôi, bước vào đời với biết bao bỡ ngỡ, lo sợ và dường như tiếng khóc chào đời là tiếng khóc mạnh mẽ nhất trong suốt cuộc đời mỗi người. Để rồi khi ta lớn, dù hạnh phúc hay vấp ngã, tiếng khóc ấy bao giờ cũng bộc lộ sự yếu đuối mỏng giòn.
Bạn có hạnh phúc không? Bạn có tự tin khi bước vào đời ở tuổi đôi mươi? Hay bạn thường cảm thấy mình quá bất hạnh và đau khổ, và cuộc sống phía trước quả thật đáng sợ? Tôi tin chắc trong trường hợp thứ hai, ít hay nhiều bạn đang thiếu kỹ năng sống.
Kỹ năng sống là gì? Theo cá nhân tôi, kỹ năng sống là tất cả điều cần thiết bạn cần phải biết để có được khả năng thích ứng với những thay đổi diễn ra hằng ngày trong cuộc sống. Tuy là điều rất cần thiết nhưng không phải ai trong chúng ta cũng nhận ra tầm quan trọng của nó. Chúng ta thất bại, chúng ta chán nản, chúng ta thường tự hỏi tại sao lại có quá nhiều điều xui xẻo, quá nhiều điều không như ý muốn xảy đến. Nhưng thay vì học hỏi rút tỉa kinh nghiệm, tìm ra nguyên nhân, chúng ta lại có khuynh hướng chỉ biết than vãn và bỏ cuộc,và coi đó là yếu tố may rủi. Nếu có ai đó sống hạnh phúc, bạn có thể nói người đó thật may mắn. Nhưng bạn biết không! May mắn khác với may rủi, vì may mắn là do chính bạn tạo ra cho mình.
Trong cuộc sống có những điều rất nhỏ xảy ra nhưng lại dẫn đến một dây chuyền hậu quả rất lớn. Lấy một thí dụ chẳng hạn:
Một buổi sáng đẹp trời nào đó, trời xanh trong và chẳng gợn chút mây, mà bạn lại chẳng có thói quen để sẵn áo mưa trong cặp. Thế rồi ông trời mưa nắng thất thường, sáng nắng chiều mưa, bạn sắp về đến nhà rồi mà trời lại đổ mưa rào, thôi thì ta cũng ráng đội mưa đi luôn, lâu lắm không được tắm mưa mà. Nhưng bạn không khỏe như bạn nghĩ, đêm đó bạn sốt li bì, trong phòng trọ cũng không có thuốc cảm để sẵn, nhỏ bạn ở chung hôm qua mới về quê, mấy bữa nữa mới lên, chẳng còn ai để nhờ đi mua thuốc, điện thoại thì hết tiền, còn bạn nằm đó không gượng dậy nổi, cái đầu đau như búa bổ. Sáng hôm sau tỉnh dậy, bạn vẫn không tài nào lết ra khỏi giường được, mà hôm đó lại có bài thi giữa kỳ, 30% điểm. Môn này bạn lại không khá lắm, vậy là coi như học kỳ này chắc chắn thi lại. Ta nằm đó mà cái đầu đã nhức còn nhức hơn với một chuỗi điệp ngữ “giá mà”, giá mà ta mang áo mưa, giá mà ta trú mưa, giá mà ta mua thuốc để sẵn, giá mà ta nạp tiền điện thoại trước đó, giá mà ta học môn này chăm hơn, giá mà … “trời đừng mưa!”.
Những điều tương tự trên đã xảy đến với bạn chưa? Câu trả lời có thể là chưa; gần như thế hoặc tệ hơn thế. Nhưng dù câu trả lời khác nhau, nhưng chúng ta đều công nhận rằng, có sự chủ động chuẩn bị trước vẫn hơn là bị động và để cuộc sống chi phối chúng ta theo hướng tiêu cực. Hãy làm chủ cuộc sống của bạn!
Sinh viên chúng ta tuy là người có học thức, có nhiều điều hơn người khác, nhưng cơ bản chúng ta vẫn là con người. Và như thế có nghĩa là ngoài những bài học trên lớp mang tính khoa học chuyên môn cao, bạn vẫn còn phải học cách để sinh tồn, để thích nghi được với cuộc sống. Câu hỏi đặt ra là “có đi xa quá không khi cuộc sống thế kỷ 21 này đã rất tiện nghi và hiện đại với những hệ thống dịch vụ từ A đến Z?”. Không đâu bạn ơi! Dịch vụ có thể lo cho bạn một chuyến du lịch hoàn hảo, nhưng nó không thể nhắc bạn rằng vài phút nữa trời sẽ mưa đấy, hay tối nay bạn sẽ bị sốt, ngày mai bạn sẽ không thể đến lớp làm bài thi. Nó có thể dạy bạn cách nấu ăn, nhưng nó không dạy bạn cách ăn như thế nào cho văn minh lịch sự trong một bữa tiệc ở nơi sang trọng…Tất cả những thứ đó bạn cần phải học hỏi, trải nghiệm. Ngàn năm trước tổ tiên loài người đâu có diêm quẹt, thế mà họ vẫn biết cách tạo ra lửa từ những hòn đá, còn bây giờ, tôi dám chắc nếu bạn đã có những hòn đá đó rồi chưa hẳn bạn đã tạo được lửa. Xa xưa đó cũng chưa có hệ thống liên lạc hay ngọn hải đăng, thế mà những chiếc thuyền hàng hải vẫn đi đúng hướng nhờ những vì sao, Ngô Quyền chiến thắng vang dội nhờ quan sát thủy triều trên sông Bạch Đằng. Chúng ta thông minh hơn chúng ta biết, chỉ có điều chúng ta lười quan sát và suy nghĩ. Chuyện gì sẽ xảy ra nếu chúng ta lạc vào rừng mà chẳng biết lối ra, khi chúng ta bị rắn cắn hay gặp người bị nạn mà không biết sơ cứu, khi chúng ta đến một nơi chẳng có nước máy hay bình nước lọc nào, bạn còn nhớ cách làm hệ thống lọc nước từ đất, đá, cát, sỏi không? Đó là kỹ năng sống.
Cách tốt nhất để kiểm tra kỹ năng sống của ai đó là đưa họ đến một nơi lạc hậu, nguyên sơ như ngàn năm trước, khi những thứ máy móc, dịch vụ hiện đại vẫn chưa xuất hiện và để họ tự đấu tranh sinh tồn. Nhưng cách làm này xem ra không khả thi và thật tốn kém vì xã hội này đã quá phát triển, việc tạo ra một nơi như thế mà không cần sự hỗ trợ của kỹ thuật hiện đại quả là một bài toán hóc búa. Nhưng nói thế không phải là không có cách để bạn tự kiểm tra và trau dồi. Mức độ hạnh phúc và may mắn của bạn chính là thước đo hữu hiệu nhất. Trời bỗng dưng đổ mưa ư? May quá vì ta đã có sẵn áo mưa. Gặp người bị nạn ư? Ta đã biết cách hô hấp nhân tạo và sơ cứu. Câu hỏi hóc búa về sự kiện thực tế mới xảy ra của cô đã được ta trả lời xuất sắc vì ta có thói quen đọc báo hàng ngày. Gặp một người mà ta ngưỡng mộ bấy lâu, may thay ta đã kịp ghi lại địa chỉ liên lạc vì ta luôn để sẵn giấy bút…Bạn đã sẵn sàng cho mọi tình huống có thể xảy ra? Chẳng có gì khiến bạn phải bận tâm lo lắng ngoài những sự việc không thể dự đoán trước hoặc những gì mà ta chưa được học để biết cách chuẩn bị.